Wiersz poleceń to specjalny program, który bezpośrednio komunikuje się między użytkownikiem a systemem operacyjnym komputera. Reprezentuje środowisko, w którym mogą działać różne programy z interfejsem tekstowym. Efekt ich pracy zostanie wyświetlony na ekranie.
Istnieją następujące powody korzystania z wiersza poleceń:
- znacznie mniejsze zużycie pamięci w porównaniu do korzystania z systemu menu;
- często wpisywanie polecenia dla aplikacji jest szybsze niż korzystanie z jej interfejsu graficznego;
- w wierszu poleceń można wykonać zwykły plik tekstowy zawierający sekwencję poleceń, co jest znacznie szybsze niż ich sekwencyjne wykonywanie.
Wiersz poleceń jest aktywnie używany w:
- system operacyjny;
- gry komputerowe;
- inne programy.
Najczęściej używanym środowiskiem wiersza poleceń jest system operacyjny. Za jego pomocą realizowanych jest wiele zadań, a w niektórych systemach operacyjnych użytkownik może z nim pracować nawet częściej niż z interfejsem graficznym.
Początkowo użycie wiersza poleceń w grach było spowodowane potrzebą debugowania. Następnie pojawiły się zadania tekstowe. Konsola jest również używana w wielu grach GUI. Najlepszym przykładem jest Quake, który używa przycisku tyldy (~) do wywołania wiersza poleceń. Za pomocą konsoli możliwa jest zmiana ustawień gry znacznie szybciej niż za pomocą menu graficznego.
Wiersz poleceń jest również używany w innych produktach oprogramowania, na przykład w systemach komputerowego wspomagania projektowania, edytorach tekstu, niektórych przeglądarkach itp.
Zalety korzystania z wiersza poleceń są następujące:
- mała liczba kliknięć, aby wywołać dowolne polecenie;
- prawie natychmiastowy dostęp do poleceń różnych plików wykonywalnych;
- możliwość automatyzacji dowolnego zadania za pomocą skryptu powłoki lub plików wsadowych;
- zarządzanie programami pozbawionymi interfejsu graficznego;
- zdalne połączenie z komputerem przy minimalnych kosztach ruchu;
- duża pojemność tekstu na stronie w porównaniu do interfejsu graficznego.
Wady wiersza poleceń to:
- nieprzyjazny dla użytkowników przyzwyczajonych do pracy z interfejsem graficznym;
- Trudności w wprowadzaniu długich poleceń przy braku automatycznego uzupełniania;
- brak wejścia typu „analogowego”.
